10. Sınıf Coğrafya Kayaçlar ve Topoğrafya 2 Testi Çöz

1 ) Derin deniz çukurlarından;
I. Mariana
II. Tonga
III. Kuzey Ege
IV. Doğu Akdeniz

hangileri levhaların çarpışması ile oluşan dalma
- batma kuşağında yer alır?

2 ) Kayaçların ayrışma özellikleri yer şekillerinin oluşumu
üzerinde doğrudan etkilidir. Ayrışma olayı
temelde iki grupta incelenir. Bunlardan ilki fiziksel
ayrışmadır. Fiziksel ayrışma, kayaçların sıcaklık
değişimlerine bağlı olarak parçalanmasıdır. Diğeri
ise kimyasal ayrışma, yani yağış sularının kayaların
içine sızarak onları çözündürmesidir. Ayrışma genellikle bir arada etkili olur. Ancak bu etki, ekvatordan kutuplara doğru sıcaklık ve yağış değişiminin etkisi ile farklılıklar gösterir. Ayrışma sonucunda ortaya çıkan ayrışma malzemesi zamanla organik maddelerin ve canlıların gelişmesiyle toprak örtüsüne dönüşür.



Verilen bilgiye göre Dünya haritası üzerinde
gösterilen alanlardan hangisinde kayacın kimyasal
yolla ayrışarak toprağa dönüşmesi diğerlerinden
daha hızlı gerçekleşmektedir?

3 ) Yerşekillerinin oluşumunda kayaçların yapı, doku
ve bileşimleri oldukça önemlidir.

Buna göre aşağıda verilen kayaçlardan hangilerinin
bulunduğu arazilerde yer şekilleri belirgin
ve yüksek değildir?

4 ) Yerşekillerinin oluşumunda kayaçların yapı ve doku
bileşimlerinin etkisi oldukça fazladır.
Buna göre;
I. Peribacaları
II. Kalderalar
III. Kıyı kordonları
IV. Karstik mağaralar

Yukarıda verilen yer şekillerinden hangilerinin
bulunduğu alanlarda katılaşım kayaçları görülmektedir?

5 ) Geçmiş jeolojik dönemlerin iklim koşullarında ortaya
çıkan devasa boyuttaki bitkiler ile akuatik
bitkiler kalın ve geçirimsiz tabakalarda sıkışarak,
içlerindeki bakterilerin etkisiyle karbon bakımından
zenginleşip kömürü oluşturmuşlardır.

Yukarıda sözü geçen kayaç grubu aşağıdakilerden
hangisi olabilir?

6 ) Aşağıda bazı kayaçların oluşum süreçleri verilmiştir.
I. Suların içindeki eriyik maddenin çökelmesi ile
oluşurlar.
II. Farklı kayaç türlerinin metamorfizmaya uğraması
ile oluşurlar.
III. Volkanik materyalin yeryüzüne çıkmasıyla oluşurlar.
IV. Fosilleşmiş bitki ve hayvan kalıntıları ile oluşurlar.

Yukarıda kayaçların oluşması ile ilgili olarak verilen
tanımlar, aşağıdaki kayaç türleri ile eşleştirildiğinde
hangisi açıkta kalır?

7 ) II. Jeolojik dönem bir durgunluğun yaşandığı devir
olmuştur. Bu devirde dış kuvvetlerin etkisi ile
aşındırma ve biriktirme faaliyetleri yoğunlaşmıştır.

Buna göre II. jeolojik zamanda;
I. İç püskürük kayaçlar
II. Kırıntılı tortul kayaçlar
III. Başkalaşım kayaçları
IV. Kimyasal tortul kayaçlar

gibi kayaç türIerinden hangilerinin oluşmuş olduğu
söylenebilir

8 ) "Orojenez, yani dağ oluşumu uzun ve büyük bir
süreçtir. Bu süreçte yer yapısı kırılır veya kıvrılır.
Ortaya çıkan büyük basınç ve sıcaklık yeraltında
bazı kayaçların değişime uğramasına yol açar. Diğer
taraftan Orojenez olayının gerçekleştiği yerdeki
kayaç yapısı da kıvrılma veya kırılma olayı üzerinde
etkiH olmaktadır. Sert kayaçların bulunduğu
yerlerde kırılma, yumuşak kayaçların bulunduğu
yerlerde ise kıvrılma etkilidir. "

Buna göre, aşağıda verilen kayaçlardan hangisinin
ortaya çıkmasında, kıvrılmanın etkili olabileceği
söylenebilir?

9 ) "Yeryüzünün milyonlarca yıl süren kıvrılma esnasında
yaşanan olaylar, kayaçların kıvrılma özelliklerini
yitirmesine yol açar. Bu tip arazilere "masif"
adı verilir. Masif arazilerde yaygın kaya türleri bulunmaktadır.

Masif alanlarda aşağıdaki kaya türlerinden
hangisinin yaygın olarak bulunması beklenir?

10 ) Aşağıda tortul kayaçların başkalaşım geçirdikten
sonra dönüştükleri kayaçlar verilmiştir.



Tabloda yapılan eşleştirmelerden hangileri yanlıştır?