10.Sınıf Türkiyenin Yeryüzü Şekillerinin Özellikleri 6 Testi 1 ) İç bölgelerdeki ovaların büyük kısmı, çökme sonucu oluşan çukurlukların akarsular tarafından alüvyonlarla doldurulması sonucu oluşmuştur. Genellikle bu tür ovalara tektonik ova denir. Bu ovalar belli çöküntü kuşakları boyunca yer alır. Çöküntü kuşakları ise faylar ile paralellik gösterir. Yukarıda verilen bilgiyle birlikte değerlendirildiğinde Türkiye haritası üzerinde gösterilen alanlardan hangisi çöküntü alanlarından biri üzerinde yer almaz? AIII BV CIV DII 2 ) "Bu doğrultuda, çöküntü ovaları boyunca akan akarsular kıyıda delta oluşturmuştur." Yukarıdaki iddiada bulunan bir gözlemci harita üzerinde gösterilen doğrultulardan hangisinde hareket etmiştir? AIV BV CIII DII 3 ) Yeryüzünü şekillendiren ana kuvvet moıiojenez olarak adlandırılır. Türkiye'nin bu günkü görünümünü kazanmasında aşağıdaki morfojenetik süreçlerden hangisi diğerlerinden daha fazla etkili olmuştur? AYer altı suları BRüzgarlar CBuzullar DAkarsular 4 ) Eskişehir'den yola çıkan gözlemciler kuzey, güney, doğu ve batı yönlerinde hareket ediyorlar. Hareketleri boyunca araziyle ilgili gözlemler yapan gözlemciler genellikle yüksek düzlüklerle karşılaştığına göre, bölgeyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? Aİç Anadolu Bölgesi rüzgar erozyonunun etkili olduğu bir bölgedir. Bİç Anadolu Bölgesi platoların oldukça geniş alan kapladığı bir bölgedir. Cİç Anadolu Bölgesi'nde arazi akarsularca parçalanmıştır. Dİç Anadolu Bölgesi'nde nüfus yoğunluğunun az olması yükseltinin bir sonucudur. 5 ) Bir gazete haberi: Türkiye'nin tahıl ambarı olarak bilinen Konya ovası, kuraklık ve yeraltı suyunun bilinçsizce kullanımı nedeniyle çölleşme tehlikesiyle karşı karşıya. Yaklaşık 3.5 milyon hektar büyüklüğündeki ovada, sekiz katlı bir apartmanın sığabileceği büyüklükte dev çukurlar oluşmaya başladı. 1 milyon kişinin geçimini sağladığı ovada toprağın verimliliği, kuraklık ve yeraltı sularının bilinçsizce kullanımı nedeniyle azaldı. Çumra ilçesinde bir köylünün pancar tarlasında toprağın çökmesi sonucu meydana gelen dev çukur, tehlikenin boyutunu gözler önüne seriyor. Çiftçinin tarlasını işlerken fark ettiği çukur yaklaşık 10 metre derinliğinde. Yukarıdaki haber incelendiğinde Konya Ovası ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? ATarımsal üretim durmuştur. BFay hatları boyunca çökmektedir. CVolkanik bir yapıya sahiptir. DKarstik özellikler de görülmektedir. 6 ) Engin: - İzmir Körfezi tipik bir haliçtir. Doğu; Bence bu iddianızda bir yanlışlık var. Çünkü; ....................... Yukarıdaki diyalogda Doğu aşağıdakilerden hangisini belirtirse, Engin'in yanlışlığını açıklamış olur? AEge kıyılarımızda boyuna kıyı tipi görülmektedir. Bİzmir körfezi, buzulların şekillendirdiği kıyılara örnektir. Cİzmir Körfezinin oluşumunda volkanizma etkilidir. DTürkiye'de gelgit etkisi az olduğundan, haliç tipi kıyılar görülmez. 7 ) Bazı deltaların oluşumunda, birden çok akarsu etkili olmaktadır. Aşağıda verilen akarsulardan hangisi bu duruma örnektir? AMenemen BÇarşamba CAntalya DÇukurova 8 ) Yukarıdaki haritalarda Büyük Menderes körfezinin 2000 yıl önceki ve günümüzdeki durumu gösterilmiştir. Büyük Menderes körfezinde yaşanan değişim ile ilgili olarak verilen; I. Kıyıda dalga ve akıntı etkisi azdır. II. Delta oluşumu yavaş gerçekleşmektedir. III. Gelgit genliği düşüktür. IV. Büyük Menderes havzasında erozyon fazladır. bilgilerden hangileri yanlıştır? AIII ve IV BYalnız II CYalnız I DI ve II 9 ) Türkiye'de hemen her bölgede ovalar bulunmasına rağmen, bunlar küçük ve parçalıdır. Bu durumun ortaya çıkmasında; I. dağların geniş yer tutması II. yer yapısının hareketli olması III. genç oluşumlu bir ülke olması IV. kayaçların genelde geçirimli olması gibi faktörlerden hangileri etkili olmuştur? AYalnız I BIII ve IV Cl, ll ve lll DI ve II 10 ) Ovalarımızdan bazıları eski göl tabanı ovalarıdır. Bu duruma aşağıdaki ovalardan hangisi örnek olarak gösterilebilir? AMalatya Ovası BKonya Ovası CAnkara Ovası DCeylanpınar Ovası
