10. Sınıf Anlatım Türleri Genel Tekrar Testi Çöz 1 ) Aşağıdakilerden hangisi coşku ve heyecana bağlı anlatımla oluşturulan metinlerin ortak özelliklerinden biri değildir? AAhenk unsurlarından bolca faydalanılır. BDil, genellikle heyecana bağlı işlevde ve şiirsel işlevde kullanılır. CDuygu, coşku ve heyecanların ifade edilmesi esastır. DSözcükler gerçek anlamda kullanılır. 2 ) Bu çocuk, anasının göğsünden ilk sütü emdi ve bir daha emmedi. Çiğ et, çorba ve şarap istedi. Dile gelmeye başladı. Kırk gün sonra büyüdü, yürüdü ve oynadı. Ayakları öküz ayağı gibi (kuvvetli); beli kurt beli gibi (ince); omuzları samur omuzu gibi; göğsü ayı vücudu gibi (kuvvetli) idi. Vücudu baştan aşağı tüylü idi. At sürüleri güder, ata biner ve av avlardı. Günlerden, gecelerden sonra yiğit oldu. Oğuz Kağan bu defa bir ayı yakaladı. Onu, altın kemeri ile ağaca bağladı ve gitti. Ertesi sabah, tan ağaran çağda yine geldi. Gördü ki canavar ayıyı da almış, götürmüş. Bu defa o ağacın dibinde kendisi durdu. Bu parçaya göre destansı anlatımla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AOlay çevresinde gelişen metinlerde kullanılabilir. BOlaylar ve durumlar gerçekçiliklerini kaybetmeden aktarılırlar. COlağanüstülüklerden yararlanılır. DMübalağalı anlatım söz konusudur. 3 ) I. Coşku ve heyecana bağlı anlatımda dilin heyecana bağlı işlevinden faydalanılır. II. Coşku ve heyecana bağlı anlatımda kelimeler genellikle mecaz ve yan anlamda kullanılır. III. Öyküleyici anlatımda bir olay ve durumun anlatılması; betimleyici anlatımda kişi, durum ve varlıkların betimlenmesi; coşku ve heyecana bağlı anlatımda ise düşüncelerin ifade edilmesi esastır. IV. Şiir, roman, hikaye gibi türlerde coşku ve heyecana bağlı anlatımdan faydalanılabilir. V. Coşku ve heyecana bağlı anlatımda duygular ve içinde bulunulan ruh hali yansıtılır. Numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? AIII BI CV DIV 4 ) Havanın dumanlı Vaktin dar olduğu bir zamanda Bu sözü bir gül gibi bıraktın yüreğime: "İçim içime sığmıyor!." Şimdi sana dairim Ölesiye tutkulu Ölesiye şairim Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AKişi zamirine yer verilmiştir. BRitme dayalı ögelerden yararlanılmıştır. CDestansı anlatıma örnektir. DTekrirden yararlanılmıştır. 5 ) Anam bir yaz gecesi doğurmuş beni burda. Bu çamlıkta söylemiş son sözlerini babam; Şu karşıki bayırda verdim kuzuyu kurda, "Suna"mın başka köye gelin gittiği akşam Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Aİşaret sıfatıyla kurulmuş sıfat tamlaması vardır. Bİyelik zamiri vardır. Cİşaret zamiri kullanılmıştır. Dİlgi zamirine yer verilmiştir. 6 ) Aşağıdaki dizelerden hangisi lirik anlatıma örnektir? AŞu Boğaz Harbi nedir, var mı ki dünyada eşi? Yükleniyor en kesif orduların dördü, beşi. BGelmedin son hayal de yanıp yanıp kül oldu. Bu deruni kavgada kırılan gönül oldu. CDadaloğlu'm yarın kavga kurulur Öter tüfenk, davlumbazlar vurulur DBağdat'ın kapısını Genç Osman açtı Düşmanın cümlesi önünden kaçtı 7 ) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde haber kipiyle çekimlenmiş fiil yoktur? AMasanın üstündeki kirli tabakları alıp bir bir makineye doldurdu. BBugün pek çok işimiz var, öncelikle arabayı tamire götüreceğiz. CSana verilen görevleri hem zamanında hem de en iyi şekilde bitirmelisin DBöyle bir hadisenin yaşanması bizi oldukça derinden sarsmıştı. 8 ) Geceleyin bir ses böler uykumu. İçim ürpermeyle dolar: - Nerdesin? Arıyorum yıllar var ki ben onu, Aşıkıyım beni çağıran bu sesin Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? ADilek kipiyle çekimlenmiş fiile yer verilmiştir. BSoru zamirine yer verilmiştir. CKişi zamiri kullanılmıştır. Dişaret sıfatı kullanılmıştır. 9 ) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yanlış bir bilgi verilmiştir? ALirik anlatım özlü anlatımdır; söylenmek istenilen en etkili şekli ile söylenir. Blirik anlatımda mecaz, imge, söz sanatları, çağrışım gibi unsurlardan yararlanılır. Clirik anlatımda anlatım, güçlendirmek için ahenk unsurları kullanılabilir. DLirik anlatımda dil ve imla kuralları oldukça katıdır. 10 ) Tek söz etmem bu sevda vursa beni her yandan Tanrı'm beni korusun benden bıktığın andan Ne kadar sevsem bile bir gün olur dünyandan Çık de yeter çıkarım başım gözüm üstüne Bu parçayla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğru değildir? ABelgisiz zamir ve kişi zamirleri kullanılmıştır. BEmir kipiyle çekimlenmiş eylemlere yer verilmiştir. CCoşku ve heyecanı dile getiren metin örneğidir. DAhenk unsurlarından faydalanılmıştır.
