10. Sınıf Dil ve Anlatım Anlatım ve Özellikleri 3 Testi Çöz 1 ) (I) Sözlü anlatım, duygu ve düşüncelerin sözle yani konuşma yoluyla anlatılmasıdır. (II) Sözlü anlatımda konuşan ve dinleyen veya dinleyenler vardır. (III) Yazılı anlatım, duygu ve düşüncelerin, olay veya durumların belli bir planla anlatılmasıdır. (IV) Sözlü anlatım anlıktır ve nesneldir. (V) Yazılı anlatım metne dayalı olduğundan kalıcıdır. Anlatımla ile ilgili yukarıdaki açıklamaların hangisinde yanlış bilgi verilmiştir? AV BIII CI DIV 2 ) Kahire'de bulunan "Keops Piramidi" her biri on iki ton olan iki buçuk milyon bloktan oluşmuştur. Günde on blok yerleştirilmesi halinde yapımı 664 yıl sürer. Piramidin üstünden geçen meridyen, karaları ve denizleri tam eşit iki parçaya böler. Ve piramidin dünyanın ağırlık merkezinin tam ortasında bulunduğu iddia edilir. Yüksekliğinin (164 m) bir milyarla çarpımı Güneş ile Dünya arasındaki uzaklığı verir. Taban alanının, yüksekliğinin iki katına bölünmesi pi (3.14) sayısını verir. Piramitlerin içerisinde ultrasound, radar, sonar gibi cihazlar çalışmaz. Kirletilmiş su, birkaç gün piramidin içinde bırakıldığında arıtılmış olarak bulunur. Bu parçada, aşağıdakilerden hangisi amaçlanmıştır? ABir fikri kabul ettirme amaçlanmıştır. BOkuyucuya bilgi verme amaçlanmıştır. Cİzlenim kazandırma amaçlanmıştır. DOkuyucuyu olay içinde yaşatma amaçlanmıştır. 3 ) Duygu veya düşünceler, ister sözlü ister yazılı olarak ortaya konsun bir hazırlık gerektirir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi anlatıma hazırlık süreçlerinden biri değildir? ADüşünmek BKonuyu seçmek CAmaç belirlemek DBilgi toplamak 4 ) Her çalışmada olduğu gibi anlatımda da birtakım hazırlık çalışmaları yapmak gerekir çünkü gözlem, okuma ve deneyimlerimiz yoluyla elde ettiğimiz düşünce ve duyguları gelişigüzel kullanamayız. Bunları birbiriyle ilgileri ve önem derecelerine göre düzenleyip sıralamamız gerekir. Bu sıralama işine de"----" denmektedir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse açıklama doğru olur? Aparagraf Bsonuç Cplan Ddüzen 5 ) Aşağıdakilerden hangisi yazılı anlatımda bulunması gereken özelliklerinden biri değildir? AAnlatıma uygun iletişim biçimini seçmek ve yalnızca bireysel bir tutum ortaya koymak BSözcükleri doğru seçmek, cümleleri gereği gibi kurmak ve birbirlerine mantıksal bir ilgiyle bağlamak CNoktalama işaretlerini yerinde ve doğru kullanmak DAnlatımın düzeni için yazım kurallarına uymak 6 ) Altmışlık ünlü bir ressam lokantaya gider. Siparişini verir, karnını güzelce doyurur ve garsondan hesabı getirmesini ister. Garson hesap pusulasını getirince pusulanın üzerine garsonun resmini çizer ve ona takdim eder. Garson gülümseyerek der ki: "Ama efendim bir saattir yemek yiyorsunuz, bu resmi beş dakikada çizdiniz." Ressam: "Beş dakika değil evlat, beş dakika değil, altmış yıl, artı beş dakika." diye karşılık verir. Yukarıdaki parçada verilmek istenen mesaj aşağıdakilerden hangisidir? ABirikim zamanla olur, sonra ürüne dönüşür. BHerkes her işte başarılı olabilir. CBaşarı kişiden kişiye değişebilir. DEmek olmadan başarı gelmez. 7 ) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır? AYazılı anlatımda sade anlatımdan uzak durulmalı. sanatlı bir anlatım kullanılmalıdır. BYazılı anlatımda yazım ve noktalama kurallarına uyma zorunluluğu vardır. CYazılı anlatımın temelinde metne dayalı olma vardır DYazılı anlatımda sözcüklerin doğru ve yerinde kullanılması gerekir. 8 ) Olayları, varlıkları incelemek, denetlemek ve bazı sonuçlara varmak için yapılan eyleme "gözlem" denir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gözlem tekniğinden yararlanılmamıştır? AReşat Nuri Güntekin, edebiyat sanatının her şeyden önce bir dil sanatı olduğunu bilen bir yazardır. Okul çocuklarından yurdun en uzak köşesindeki yurttaşlara kadar yayılmış ününü bu bilgisine borçludur. BKazdağı'nın körfeze kadar yaklaşan eteklerini sayılamayacak kadar çok, her biri başka renk ve biçimde, irili ufaklı dağlar ve tepeler çeviriyordu. Arkamızda Sarıkız, bu dağların en yüksek tepesi, ağaçsız başını beyaz bulutlara uzatıyordu. C"Bulunduğumuz yer denizden bin beş yüz metre kadar yüksekte idi. Akçedil; ay iskelesinin önünde duran kayıklar, ağaçların arasındaki seyrek binalar iğne topuzu kadar ufaktı. DYeşil, yumuşak çimenlerin üzerine oturmuş, gözlerinden birbiri ardı sıra yuvarlanan gözyaşları arasından bana bakıyor. Oturduğu yerdeki çimenlerin sarı, yeşil parıltısı gözlerimi kamaştırıyordu. 9 ) I. Mert dayanır, namert kaçar Meydan gümbür gümbürlenir Şahlar şahı divan açar Divan gümbür gümbürlenir II. Yiğit kendini öğende Oklar menzilin döğende Şeşper kalkana değende Kalkan gümbür gümbürlenir Yukarıdaki dörtlüklerin ortak konusu, aşağıdakilerden hangisidir? AMilli kahramanlık BYiğitleri övme CToplumsal eleştiri DDüşmana yergi 10 ) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? AAnlatmaya bağlı metinler, öğretici metinler gibi özetlenemez. BYazılı anlatımda alıntılanan cümleler tırnak işareti içinde verilir. CBir metinde ana düşünce ile okura mesaj verilebilir. DBilimsel yazılarda dil göndergesel işleviyle kullanılır.
