10. Sınıf Anlatımın Temel Özellikleri 2 Testi Çöz 1 ) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "genelden özele doğru" bir anlatım yolu izlenmiştir? ABu geziye okulca katıldık ve çok eğlendik. BMehmet Emin de dönem sanatçıları gibi heceyi kullandı. CElindeki özgürlük sancağını asla yere düşürmedi. DBu dağlarda yaşayan insanlar. senin gibi düşünüyor. 2 ) Aşağıdaki cümlelerin hangisi, doğrudan anlatıma örnektir? ADoktor, babama ilaçları mutlaka içmesi gerektiğini tembih etti. BAtalarımız, kalem kılıçtan keskindir, der. CBabam, annemin de kendisinin de bu köyde doğup büyüdüklerini söylerdi. DAtatürk hayatta en gerçek yol göstericinin ilim olduğunu söylemiştir. 3 ) Küçük çocuk, baloncuyu büyülenmiş gibi takip ederken şaşkınlığını gizleyemiyordu. Onu hayrete düşüren şey, "Bizim eve bile sığmaz" dediği o güzelim balonların adamı neşeyle nasıl havaya kaldırmadığı idi. Baloncu dinlenmek için durakladığında o da duruyor ve sonra yine takibe koyuluyordu. Bir ara adamın kendisine baktığını fark ederek ona doğru yaklaştı ve bütün cesaretiyle: - Baloncu amca, dedi. Biliyor musun benim hiç balonum olmadı. Adam çocuğu şöyle bir süzdükten sonra: - Paran var mı, diye sordu, sen onu söyle. - Bayramda vardı, diye atıldı çocuk, önümüzdeki bayram yine olacak. - Öyleyse bayramda gel, dedi adam. Acelem yok, ben beklerim. Bu paragrafın anlatımında hangisinden yararlanılmamıştır? ASomutlamadan BDiyaloglardan CBenzetmeden Dİlahi bakış açısından 4 ) Anlatımda kullanılan üslup süslemeli, özentili olmamalıdır. Cümleler gereksiz yere uzatılmamalıdır. Cümlelerde en az sözcük ile. eksiksiz anlatımı yakalamaya duruluk denir. Bir cümledeki fazla sözcük sayısı anlamı dağıtır. Söylenenler doğru bile olsa anlatılanı kavramak güçleşir. Cümledeki eksik sözcükler de anlamı yok eder. Aşağıdaki cümlelerden hangisi paragrafta açıklanan anlatım niteliğine uygun düşmektedir? ASenin beni aradığını duyunca çok şaşırdım. BMecburen evden çıkmak zorunda kaldık. CSana itimadım, güvenim, saygım sonsuz. DBirçok kereler bu arkadaşlarla konuştum. 5 ) Dünyanın en uzun hüznü yağıyor, Yorgun ve yenilmiş insanlığımızın üstüne. Kar yağıyor ve sen gidiyorsun, Ağlar gibi yürüyerek gidiyorsun, Belki bulmaya gidiyorsun kaybettiğimizi O insan ve tabiat çağını. Dön bana ve dinle! Kuşlar uçuşuyor içimde. Loş bir keman solosu gibi Kuşların uçuştuğunu içimde, Dön bana ve dinle. Bu dizelerde, aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmamıştır? ASomut anlatımdan BYinelemelerden CBenzetmeden DMecazlı anlatımdan 6 ) Aşağıdaki anlatım niteliklerinden hangisinin tanımı yanlış verilmiştir? ADoğallık: Yapmacıklıktan, zorlama ifadelerden, yapay dil ve anlatımdan uzak durmaktır. Bİçtenlik: Düşünceleri bilimsel soğuklukla değil samimi ve sıcak bir dille anlatmaktır. CAçıklık: Söyleyişin pürüzsüz olması, bir yazının kolayca ve zevkle okunmasıdır. DÖzlülük: Az sözle çok şey anlatmaktır. 7 ) O sözcük istifçisidir. Sözcükleri israf mı etmiş hiç düşünmez bunu. Az sözle söylenecek bir şeyi lastik gibi uzatır. Bu parçada bahsedilen yazarın eserlerinde eksik olan özellik aşağıdakilerden hangisidir? AÖzlülük BAkıcılık CTutarlılık DÖzgünlük 8 ) Bir söylenenin, diğer söylenenlerle gerçeklik veya doğruluk açısından aynı niteliği taşıma durumu önemlidir. Kişinin anlattıkları önceki anlattıklarıyla çelişmemelidir; yaptıklarına ters düşmemelidir. "Ya konuştuğun gibi ol, ya olduğun gibi konuş." sözü, anlatım için de geçerlidir. Bu parçada anlatılanlar anlat,mm hangi niteliğine yöneliktir? AAkıcılık BBenimsenirlik CTutarlılık DÖzlülük 9 ) Bazen düşünmeden söylediğimiz sıradan cümlelerde bile ---- yoktur. Örneğin "balık nasıl avlanır" dediğimizde bahsedilen balık acaba av mı yoksa avcı mıdır? Bu paragrafta boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? AAçıklık BAkıcılık CÖzlülük DTutarlılık 10 ) Aşağıdaki cümlelerden hangisi anlatım bakımından diğerlerine göre yalındır? ADuygular yüreğinde fırtınalar koparır Sağanaklar boşanır gözlerinin içinden BVe serin serviler altında kalan kabrinde Her seher bir gül açar: her gece bir bülbül öter. CŞiir kapımı çaldı mı elimde ne varsa bırakırım. Başköşededir onun yeri. DYeşil pencerenden bir gül at bana Işıklarla dolsun kalbimin içi
