10. Sınıf Dil ve Anlatım Betimleyici Anlatım 4 Testi Çöz 1 ) Bir isim hem niteleme hem de belirtme sıfatı alabilir. Bu durumda birleşik sıfat olmaz. Çünkü iki sıfat da ayrı ayrı görev yapmaktadır. Aşağıda verilen seçeneklerin hangisinde hem niteleme hem belirtme sıfatı alan bir isim kullanılmıştır? ADönüp bir an bile hatırlamak istemiyordu o kara geceden kalan mahşeri. BVe hürriyet şarkıları söylenir uzun boylu çocukların dilinde. CSavaşın çamur kaplı yollarda bıraktığı hatıralarla doldurmuş şiirlerini. DAğlayanlar olur mutluluk gözyaşlarını bir sel misali al yanağa bırakıp. 2 ) Güzelliğin on par'etmez "Şu bendeki aşk olmasa" Eğlenecek yer bulaman "Gönlümdeki köşk olmasa" Bu dörtlükte görüldüğü gibi şair tırnak içerisindeki sözlerde bir durumun olmazsa olmazından bahsetmektedir. Aynı ifadeyi bir sıfat için kullanacak olsak: "Sıfat, sıfat olmaz, kendinden sonra ---- olmazsa." Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? Aisim Bedat Czarf Dfiilimsi 3 ) Evet; sen yaşadın, sen yaşattın bu destanı. Türk tarihinin sütten ak sayfalarına bayrağa rengini verdiğin o asil kanla yazdın adını ve Kızıl Elma'yı: "Çanakkale Türk'ündür, geçilmez!" diye. Bu parçadan alınan aşağıdaki sözcüklerden hangisi türemiş sıfat örneğidir? Ageçilmez Bkanla Cdestanı Dverdiğin 4 ) Nice güzellere bağlandım kaldım Ne bir vefa gördüm ne fayda buldum Her türlü isteğim topraktan aldım Benim sadık yarim kara topraktır Bu dörtlükteki sıfatlarla ilgili aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? A"ne" sözcüğü soru sıfatıdır. B"türlü" sözcüğü türemiş sıfattır. C"bir'' sözcüğü belgesiz sıfattır. D"sadık" sözcüğü niteleme sıfatıdır. 5 ) Bozuk: Kurallı birleşik sıfat Durgun: Sıfat adlaşmış sıfat Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yukarıda verilen kelimeler, altlarındaki açıklamaya örnek olacak şekilde kullanılmıştır? AFırat suyu durgun akar bilinmez ya dost, bozuk kanlar yere düşse silinmez ya dost. BHer yerin kah bozuk kah köklü düzeni vardır durgunlar aleminde. CDurgun insan bozuk hayallerin satıhlarında dolaşmaz benim bildiğim. DDüzeni bozuk dünya, bir saysam dertlerini ya dalgalısı durulur ya durgunu dalgalanır. 6 ) I. Dini bütün kişilerle karşılaşırdı her daim. II. Gizemli bir memleket gibi geldi bana burası. III. Lale yanaklı dilberler gördüm avluda. IV. Gözü yaşlı anneler bıraktı ardında. V. Deli ve gevşek birine benzettiler beni. Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerden hangisi ya da hangilerinde birleşik sıfata örnek vardır? AII ve III BIV ve V CI, III ve IV DI ve II 7 ) Sıfatlarda pekiştirme; a. m-p-r-s ünsüzleriyle yapılır. b. Tekrar gruplarıyla yapılır. c. Sözcükler arasına "mı'" edatı konarak yapılır. Yukarıda verilen açıklamaya göre hangi seçenekte herhangi bir pekiştirme sıfatı kullanılmamıştır? AYeşil mi yeşil bir koyu vardır, Kemer'i arkasına alan Aspendos'un. BApansız bastıran yağmurlar da bazen rahatlatır Akdeniz severleri. CDalga dalga deniz mi ister canınız yoksa sessiz sakin sular mı? DKıpkızıl akşamlar duygu seline boğuyor misafirlerini. 8 ) "ki" eki Türkçede; ilgi eki, sıfat yapma eki ve bağlaç olarak kullanılmaktadır. Sıfat ve ilgi zamiri birleşik yazılırken bağlaç ayrı yazılır. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde "ki" sıfat yapma görevinde kullanılmıştır? AYazık, yazık ki Hak Teala iki göz vermiş sana gel beni gör diye. BEskilerin tavsiyelerinin bizimkilerle örtüşmediği yerde kaybettik kendimizi. CDemek ki senden geliyor en ferahlatıcı rüzgar ve en şen şarkılar. DTopraklar altındaki asaletini topraklar üstünde de taşıyan yok mu ey şüheda! 9 ) "Daha ne duruyorsunuz, varlıklarını bizlere adayan şehitlerimizin yattığı ve tarihin kalbinin hala attığı Çanakkale'ye gidin.'' Bu cümledeki sıfat grubu hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir? Aadayan şehitlerimizin yattığı Bşehitlerimizin yattığı ve tarihin kalbinin hala attığı Cvarlıklarını bizlere adayan şehitlerimizin yattığı ve tarihin kalbinin hala attığı Dtarihin kalbinin hala attığı 10 ) Sıfatlarda adlaşma, sıfatlar çekim eki aldığında daha çok görülür. Fakat bazı sıfatlar vardır ki bunlar çekim eki alsalar da sıfat görevinde kullanılmaya devam eder. Bu açıklamaya göre aşağıdaki seçeneklerin hangisinde çekim eki aldığı halde sıfat olarak kullanılmış bir sözcük vardır? ANice sultanlar yıkıldı viran oldu üzülmedim. BYarım yamalak işlerle çıkıyorsun hep karşıma. CSöylediğin şarkılar yarım kaldı sen gidince. DDilinde hep bildik hikaye, dinlemekten bıktım.
