10. Sınıf Fiil Çatısı (Özneye Göre Çatı) Testi Çöz 1 ) Etken, işteş, dönüşlü fiiller "gerçek özne" olan fiillerdir; edilgen fiiller ise "sözde özne" alabilen fiilerdir. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisi, özne yüklem ilişkisi bakımından diğerlerinden farklıdır? AParayı daktiloya verince ay başını getirmekte zorlanmıştım. BBeğendiğim bir daktiloyu hiç düşünmeden aldım. C1982 yılında bir daktilo almak için birkaç mağazayla görüştüm. DDaktilo kalitesi ve güzelliğiyle çok beğenilmişti. 2 ) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne-yüklem ilişkisi diğerlerinden farklıdır? AYoğun iş temposundan dolayı çok yoruluyorum. BÜşüttüğüm için belim ve boynum tutuldu. CDolaptan çıkardığım kıyma iki saatte çözüldü. DSorular yarın sabaha kadar düzeltilmeli. 3 ) + ve -n- çatı ekleri edilgen ya da dönüşlü filler türetir. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir fiil kullanılmıştır? AOtobüslere binmek için Kızılay'da toplanacağız. BÇocuklar büyüyünce yeni bir eve taşındık. Cİki günlük geziden sabaha doğru dönülmüştü. DKırk yıllık dostlar gibi birbirimize sarıldık. 4 ) "Romanda İstanbul'un birbirini izleyen üç dönemi anlatılmış." Bu cümlenin yüklemiyle aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi çatı bakımından benzerdir? ADüşüncelerini söylemek için sen de hazır bulunmalısın. BToplantıya kaç kişinin katılacağı önceden söylenmedi. Cİstediği hediyeyi alan çocuk çok sevindi. DArkadaşımın düğününe çok istememe rağmen katılamadım. 5 ) Aşağıdaki cümlelerin hangisi özne-yüklem ilişkisi bakımından diğerlerinden farklıdır? ASerin havalarda bitkiler daha geç büyüyor. BBaşarı düzenli ve disiplinli çalışmayı gerektirir. CÇocuklar bahçedeki çimenlerin üzerinde yuvarlanıyor. DPlanlı çalışılmadığında iş çok uzar. 6 ) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "sanatçı" sözcüğü sözde özne olarak kullanılmıştır? ASanatçı son dönemde şiir anlayışını değiştirmiştir. BSanatçı dönemindeki genç şairlerle birikimini paylaştı. CSanatçı pek çok şiir yarışmasına jüri olarak katıldı. DSanatçı şiir üzerine yapılan her toplantıya çağırılırdı. 7 ) -ş- ekiyle türeyen bazı fiiller karşılıklı ya da birlikte yapma anlamı taşır. Aşağıdakilerin hangisinde buna aykırı bir durum söz konusudur? ASabah kahvaltısı birkaç dilim ekmek, zeytin ve peynirden oluşmuştu. BPilav gününde lise arkadaşlarımızla tek tek kucaklaştık. Ciş çıkışı vatandaşlar eve gitmek için otobüslere doluşmuş. DEvin önünde birkaç kadın bilmediğim bir sebeple ağlaşıyordu. 8 ) Aşağıdakilerin hangisinde -ş- işteşlik eki cümleye ötekilerden farklı bir anlam ilişkisi katmıştır? ABelirlenen konular üzerinde biraz tartışmalıyız. BYapılacak işler için önce telefonda görüştük. CBostan bekçisini gören çocuklar sağa sola kaçıştı. Dİşçilerle patron maaş konusu yüzünden tartışmış. 9 ) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gerçek ya da sözde özne kullanılmamıştır? AGeçen yıl aldığım pantolon iyice daraldı. BYedi Göller'e zamanında ulaşmak için erken kalkılacak. CBizi fuar alanına götürecek otobüs çok gecikti. DSınıfın tahtasına hiç anlamadığım formüller yazılmış. 10 ) I. Kuşlar, böcekler bütün canlılar ağır ağır gidiyor köşelerine. II. Bir ara evlerden birinin kapısı gürültüyle açıldı. III. Çalışmayı tamamlamak için herkes var gücüyle çalışıyor. IV. Kalabalığın içine girmemek için arka sokaklarda yürüdük. V. Elde edilen bilgiler daha dikkatli değerlendirilmeliydi. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangileri özne-yüklem ilişkileri bakımından diğerlerinden farklıdır? AII ve III BII ve V CIV ve V DI ve II 11 ) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem dönüşlü fiildir? ABir aksilik çıkmazsa Ankara'ya yarın dönerim. BÇocuklar gün boyu parkta oynuyor. CBayram töreni için bazı yollar trafiğe kapatılmış. DArabanın arka koltuğuna şişman bir adam kurulmuştu. 12 ) I. Randevu saatine kadar burada oyalanırım. II. Bu hafta arabanın motor yağı değiştirilecek. III. Annem mutfakta misafirler için börek pişiriyor. IV. Yazın yapılacak düğün için salon aylar öncesinden tutuldu. V. Beşikteki çocuk huzur içinde uyuyor. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin yüklemleri özne-yüklem ilişkisine göre ikişerli eşleştirildiğinde hangisi dışta kalır? AV BIV CII DI
