10. Sınıf Dil ve Anlatım Genel Tekrar 4 Testi Çöz 1 ) Selami Bey hiçbir şey söylemeden oturdu ama hala alt dudağı dişlerinin arasındaydı. Araya ötekilerin girmesine fırsat verdiği için içi içini yiyordu ama artık yapabilecek bir şey yoktu; kavgayı uzatmak bundan böyle yersiz olacaktı. Bir gün, bir yerde bu tartışmanın hesabı sorulur, kozlar paylaşılır nasıl olsa diye düşündü. Kadir Bey, bıçağı avucunun içinde sessizce oturuyor, odadakileri tek tek süzüyordu. Odada saatin tıkırtısı duyuluyordu. Bu parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AAçıklayıcı, öğreti bilgi verilmiştir. BDeyimler kullanılmıştır. CGözleme yer verilmiştir. Dİşitme duyusundan yararlanılmıştır. 2 ) Panelin devamında yapılan, dinleyicilerin de tartışmaya katıldığı konuşmalardır. Bu, aslında başlı başına bir tartışma türü değildir, toplu tartışmaların önemli bir bölümüdür; panelin devamı da sayılabilir. Çünkü panel sonunda dinleyiciler, konuşmacılara sorular sorabilir. Bu sorularla tartışma, konuşmacılardan dinleyicilere de geçebilir. Bu paragrafla tanıtılan söyleşmeye bağı, tür aşağıdakilerden hangisidir? ASempozyum BForum CSunum DMünazara 3 ) ----, yazıda açıklanacak olan temel yargıdır ve metnin yazılış amacıdır. Sanatçı yazısında bir konudan söz eder ama onun bu konudan söz etmesinin temelinde o konuyla ilgili bir fikre ulaşmak, okura bu fikri ulaştırmak amacı vardır. Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? AAçıklama BÜslup CAna düşünce DTema 4 ) ben sana mecburum bilemezsin adını mıh gibi aklımda tutuyorum büyüdükçe büyüyor gözlerin ben sana mecburum bilemezsin içimi seninle ısıtıyorum ağaçlar sonbahara hazırlanıyor bu şehir o eski İstanbul mudur karanlıkta bulutlar parçalanıyor sokak lambaları birden yanıyor kaldırımlarda yağmur kokusu ben sana mecburum sen yoksun Yukarıdaki parça ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi söylenemez? AKişileştirme sanatından faydalanılmıştır. Bİmgeli bir anlatım vardır. COlay çevresinde gelişen metinlere örnektir. DAhenk temini için ses tekrarlarından faydalanılmıştır. 5 ) Uykulu gözlerle hatta gördüğümüz rüyadan ayrılmadan yollara düşüyoruz. Hadi biz neyse yaşımızı başımızı aldık ama mini minnacık çocuklar, gökte yıldızlar kaybolmadan evden çıkıp servislere biniyor, okulun yolunu tutuyorlar. Onları, serin bahar uykularına hasret sırtlarında kocaman çantalarla apartman önünde servis beklerken yahut annelerinin elinden tutmuş, isteksiz adımlarla okula doğru sürüklenirken gördükçe üzülüyorum. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? ADokunma duyusuyla ilgili unsurlar BAyrıntılara yer verme CDeyim ve atasözleriyle anlatıma yoğunluk kazandırma DGözlem gücünden yararlanma 6 ) Şiirde tasvir, insanın daha iyi anlaşılabilmesi için gerekli olan işlevsel bir öğedir. Tasvir, tanıtılmak istenen bir insanın çerçevesidir. Tıpkı bir romanda, bir hikayede olduğu gibi. Şiirde de tasvir, ele alınan kahramanın ruhunu anlamaya, davranışlarını, sükutunu, feryadını, sıkıntısını anlamlandırmaya yarar. İç dünyaya varabilmek için de şiirde tasvire başvurulur. Yukarıdaki parçaya konabilecek en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir? AŞiirde Üslup BŞiirde Konu CŞiirde Betimleme DŞiir ve Duygu 7 ) Bu yazarı ölümsüz kılan; yazarın bir tek insanda bütün insanlığı dile getirmesi, kimseye benzemeden herkes olması, dünyası ile bağdaşıp kendine mahsus kalması, tadına doyulmaz dili, düşüncesiyle teklifsizce sarmaş dolaş olan söyleyişidir. Yazar eserlerinde kendi rengini kaybetmemiş, tersine kendini daha fazla bulmuştur. Yukarıdaki parçada yazarın özellikle hangi yönleri vurgulanmıştır? ADoğallığı -yoğunluğu BÖzgünlüğü - evrenselliği CDuruluğu - tutarlılığı DYalınlığı - evrenselliği 8 ) Aşağıdakilerden hangisinin anlatım kişisi diğerlerinden farklıdır? AYokuşun zorluğunu hepimiz bilir de pes etmezdik. BYolun sonuna vardıklarında önlerine bir ağaç çıktı. CKapının önünde bekleyenlerden biri, elindeki tahta kutuyu sertçe yere attı. DKağıdı güzelce dürdü, büktü, cebine koydu; çalışma saati dolmadan koşarcasına eve gitti. 9 ) I. Münazara, karşıt iki görüş, öğrencilerden oluşan iki grup arasında bir hakem kurulu önünde tartışılmasıdır. II. Münazaralarda seçilen konuların karşıt yönlerden eşit olarak savunulabilecek nitelikte olmasına dikkat edilir ve katılacak ekipler mutlaka karşıt iki tezi savunmalıdır. III. Münazara sırasında ileri sürülen görüşler belge, tanık ve delillerle desteklenmelidir. IV. Ekipler, bir başkan ve üçer kişilik en az iki gruptan oluşur, konunun çeşitliliğine göre konuşmacı sayısı artırılabilir. V. Münazarada amaç toplumsa! sorunların nedenlerini tespit etmek ve bunlara çözüm önerileri sunmaktır. Münazara ile ilgili numaralandırılmış cümlelerden hangisi yanlıştır? AII BI CIV DV 10 ) I. Bir konunun karar vermekten çok, çeşitli yönlerden aydınlatılması için bir topluluk önünde sohbet havasında tartışılmasıdır. (sempozyum) II. Geniş halk kitlelerini ilgilendiren bir konunun, uzmanlarınca bir başkan yönetiminde dinleyici grubu önünde tartışıldığı konuşmalardır. (açık oturum) III. Bir tezle antitezin, iki grup arasında bir jüri huzurunda tartışıldığı konuşmalardır. (münazara) IV Toplumsal bir sorunun geniş bir kitle önünde ayrıntılarıyla tartışıldığı, tüm dinleyicilerin de tartışmaya katılabildiği tartışma türüdür. (forum) V. Görsel iletişim ögelerinden ve teknolojik araçlardan yararlanılarak dinleyicilere çeşitli konularda bilgi vermek amacıyla yapılan sözlü anlatımdır. (sunum) Numaralandırılmış açıklamalardan hangisi parantez içindeki sözlü anlatım türü ile ilgili değildir? AI BII CIV DV