10. Sınıf Dil ve Anlatım Genel Tekrar Testi Çöz 1 ) Genellikle akademik bir konunun, uzmanları tarafından değişik boyutlarıyla ele alındığı seri konuşmalardır. Belli bir konuda çeşitli konuşmacıların katılımıyla düzenlenen bilimsel toplantılardır. Konu, alanında uzman kişilerce farklı yönleriyle ele alınır. Bilim, sanat, ekonomi, siyaset vb. bir konuda alanında yetkin kişiler, özel izleyici topluluğuna bildirilerini sunarlar. Bu paragrafta kullanılan söyleşmeye bağlı tür aşağıdakilerden hangisidir? AMünazara BSempozyum CSunum DForum 2 ) I. Sunumun yapılacağı yer önceden görülmeli. II. Süreye uygun bir planlama yapılmalı. III. Sunumda kullanılacak teknik donanım kontrol edilmeli. IV. Sunumu yapacak kişi, sunuma "Hoş geldiniz!" diyerek başlamalı ve devamında kendini tanıtmalı. V. Birkaç izleyiciyle prova yapılmalı. Yukarıdakilerden hangisi sunumdan önce yapılması gerekenlerden biri değildir? AV BII CIV DI 3 ) İki karşıt görüşlü gurubun belirlenen bir tez hakkındaki düşüncelerini jüri ve dinleyiciler önünde savunması ile ortaya çıkan sözlü anlatım türüdür. Amaç savunulan tezin doğru olduğunu ortaya koymak değil, düşünceyi iyi biçimde savunmaktır. Bu parçada tanıtılan sözlü anlatım türü aşağıdakilerden hangisidir? AForum BSunum CPanel DMünazara 4 ) Yazar (anlatıcı), romanın temel kahramanlarından biridir. Olayların merkezinde yer alan yazar (kahraman), olayları kendi bakış açısından anlatır. Burada anlatıcı, olayları kahraman kadar bilir. Anlattıkları; gördükleri, duydukları ve bildikleri ile sınırlıdır. Olaylar, düşünceler romanın kahramanı olan anlatıcının ağzından, birinci kişinin ağzından (ben) verilir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada verilen bilgiye uygun anlatıcı bakışıyla oluşturulmuştur? ABirilerini çağırdı fakat kapıyı açmak için kimse kapıya gelmedi. BNuran'ın gitmesiyle zihni hayatı durmuş gibiydi. CBir gün, okuldan dönünce avluya iki yabancı atın bağlanmış olduğunu gördü. DPencerenin dibindeki minderin üstünde sırt üstü yatıyorum; etrafımın telaşını seyrederken kendimi unutuyorum. 5 ) Yeni bir anlam ifade etmek için kelimeleri yan yana getirerek kelime öbeği oluşturmaya bağdaştırma denir. Yaygın olan ifadelerle oluşturulmuş bağdaştırmalara alışılmış bağdaştırma, birbiriyle uyuşmayan kelimelerden meydana gelen bağdaştırmalara alışılmamış bağdaştırma denir. Bu açıklamalara göre aşağıdakilerden hangisinde "alışılmamış bağdaştırma" yoktur? AGelmedin son hayal de yanıp yanıp kül oldu. BYavaş yavaş sallanıyor yapraklar, ağaçlarda. CKış geri gelmiş, salep salep sabahlar ... DUmutlarımı bir bir vurdular çocukluğumda. 6 ) Aşağıdakilerden hangisinde hakim (ilahi/ tanrısal) bakış açısının özellikleri görülür? AYolcular teker teker otobüsten iniyordu. her inen belini doğrultuyor hafifçe geriniyordu; muavin koşarak çay söylemek için küçük barakaya seğirtti. BElindeki deftere notlar alıyor, arada bir duraksıyor önündeki kitapları karıştırıyordu. Kitaplardan birini eline aldı, kitabın kapağını uzun uzun inceledi. CErdem arkasına bakmadan yürüyordu. Sinirliydi. Belli ki onu çok kızdırmışlardı. Öfkesi her halinden belli oluyordu. Eliyle garip işaretle yaparak hızlı hızlı yürüyor, bir yandan da eve gidince neler yapacağını kafasında tasarlıyordu. DEtrafı kontrol etti, sonra bir sedire oturdu; ceplerini karıştırdı ve buruşuk bir kağıt çıkardı. Kağıdı eliyle düzeltti, okumaya başladı. 7 ) I. Yazının kolay okunabilmesi ve rahatsız eden kelimelerin kullanılmamasını ifade eder. Düşünceler kolay anlaşılabilir bir biçimde sıralanır. II. Birçok anlamı bir arada vermektir. Anlam içinde anlam bulunacak şekilde bir anlatımı tercih etmektir. III. Anlatımda az sözle çok anlam ifade edebilmektir. Verilmek istenen mesajı sözü uzatmadan vermektir. IV. Anlatımda birbiriyle çelişen düşünceler ileri sürmemek, sık sık düşünce değiştirmemektir. V. Okuyucunun ilgisini canlı tutmak, okuyucuyu esere bağlamaktır. Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki açıklamalardan herhangi birinin karşılığı değildir? ATutarlılık BYoğunluk CÖzlülük DKalıcılık 8 ) Aşağıdaki yargılardan hangisi akıcı bir metnin özelliği olamaz? ASözcük, cümle ve düşüncelerin birbiriyle kaynaşmış olması BBir metnin süslü , gösterişli olması; metni, okuyan herkesin farklı anlaması CDuygu ve düşüncelerin açık ve net bir şekilde anlatılması DDüşüncelerin, duyguların iyi sıralanması, tutarlı bir düzen içinde verilmesi 9 ) Bir yazının anlatımında bulunan ya da bulunması gereken bazı nitelikler vardır. Bunlardan biri ----. Ele alınan konu yapmacıksız, günlük yaşantıda olduğu gibi, özentiden uzak bir üslupla ortaya konur. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki anlatım ilkelerinden hangisi getirilmelidir? Ayoğunluktur Bdoğallıktır Ciçtenliktir Dakıcılıktır 10 ) I. Sadece bir ulusun kültürel özelliklerini taşımaktır: Evrensellik II. Çağının gerisinde kalmamak, çağına uygun özellikler taşımaktır: Çağdaşlık III. Geçmiş dönemde ortaya konan bir yapıtın gelecekte de ilgi görmesi, geçerliliğini korumasıdır: Kalıcılık IV. Bir sanat yapıtının dünyadaki tüm insanlara hitap eden bir özellik taşımasıdır: Ulusallık V. Anlatımın yürekten, candan, samimi olmasıdır: İçtenlik Yukarıdaki açıklamaların karşılarında verilen anlatım ilkeleriyle doğru eşleşmesi için hangi iki cümlenin yerleri değiştirilmemelidir? AI ve VI BIV ve V CI ve II DII ve III