6. Sınıf Sosyal Bilgiler Kültür ve Miras Testi Çöz 9 1 ) Ben Büyük Selçuklu hükümdarı Alparslan. Malazgirt Zaferi'nden sonra savaşa katılan komutanlarımı Anadolu'nun fethi için görevlendirdim. Bu komutanlara fethettikleri bölgeleri vererek kendime bağlı uç beylikleri oluşturdum. Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? ASınırların güvenliği sağlanmak istenmiştir. BFethedilen bölgenin Türkleşip İslamlaşması istenmiştir. CAnadolu'daki fetih hareketlerini hızlandırmak istemiştir. DBizans ile yakın ilişkiler kurmak istenmiştir. 2 ) Malazgirt Savaşı'nın sonuçlarından bazıları şunlardır: • Türkler büyük bir zafer kazandı. • Anadolu'da Türkiye Tarihi başladı. • Bizans İmparatoru Romen Diyojen esir düştü. • Anadolu Türkleşmeye ve İslamlaşmaya başladı. Buna göre Malazgirt Savaşı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AAnadolu topraklarının Bizans ve Selçuklular a-rasında paylaşıldığı BBizans hükümdarının Selçuklulara esir düştüğü CTürklerin Anadolu'ya yerleşmeye başladığı DSavaşta Türklerin önemli bir başarı elde ettiği 3 ) Büyük Selçukluda devlet, hükümdarın ve ailesinin ortak malı olarak kabul edilir ve melikler arasında paylaştırılarak devlet yönetilirdi. Bu durumun aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenemez? ASınırların genişlemesine BSiyasi birliğin bozulmasına CMerkezi otoritenin zayıflamasına DTaht kavgalarının artmasına 4 ) Divanû Lugati't-Türk Divanû Lugati't-Türk Kendim, Türklerin en fasih konuşanlarından en açık anlatılanlarından, en doğru anlayanlarından soy ve sopça en ileri bulunanlarından, en kargı kullanan savaşçılarından alarak Türklerin hemen bütün beldelerini boydan boya dolaştım. Türk'ün, Türkmen'in, Çiğilin, Yağma'nın, Kırgız'ın dillerini, kafiyelerini öğrenip faydalandım o kadar ki her Türk taifesi-en iyi şekilde öğrendim. Kaşgarlı Mahmut'un yazdığı yukarıdaki eser ile ilgili verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? AEserde devlet yönetiminin ve toplumsal düzenin nasıl olması gerektiği anlatılmıştır. BEserin yazarı bir çok Türk dilini öğrenmiştir. CFarklı Türk lehçelerine ait sözcükler, duygular ve kafiyelerden yararlanılmıştır. DEseri Kaşgarlı Mahmut önemli araştırmalar sonucu kaleme almıştır. 5 ) Büyük Selçuklu devlet adamlarından Çağrı Bey, 1015 yılında Anadolu'ya keşif amaçlı ilk akınları düzenlemiştir. Doğu Anadolu'ya girerek bu bölgeyi tanımış ve bölgenin kolaylıkla fetih edileceğini ispatlamıştır. 1071 Malazgirt savaşına kadar geçen süre içerisinde Anadolu'da Bizans'ın gücünü kırma amaçlı hareketler yapılmış ve Malazgirt Zaferiyle Anadolu'nun kapıları Türklere açılmış, Miryokefalon Savaşı'nın ardından ise Anadolu'nun Türk yurdu o-larak kalacağı kesinleşmiştir. Bu durumdan çıkarılabilecek ortak yargı aşağıdakilerden hangisidir? ATürkler Anadolu topraklarını belli bir zaman dilimi içerisinde planlı bir şekilde ele geçirmiştir. BBizans, Çağrı Bey'in akınlarından sonra Selçuklularla bir antlaşma yapmıştır. CMalazgirt zaferiyle Bizanslılar Anadolu'dan çıkartılmıştır. DMalazgirt zaferiyle Anadolu'da Türk Tarihi başlamıştır. 6 ) "Padişahlar, güzel yüzlü, iyi huylu, mert, cesur, iyi ata binen, her türlü silahı kullanabilen, sanattan anlayan, verdiği sözleri yerine getiren, fakirlere iyi muamele eden kimseler olmalıdır." Nizamülmülk, Siyasetname adlı eserinin yukarıdaki bölümünde aşağıdakilerin hangisinden bahsetmiştir? Aiyi bir devlet yöneticisinde bulunması gereken özelliklerden BDevletin ekonomik faaliyetlerini nasıl yürütmesi gerektiğinden CDevletin hangi yöne fetih yapması gerektiğinden DDevletin hangi dini kabul etmesi gerektiğinden 7 ) Karahanlılar, resmi din olarak İslamiyet'i, resmi dil olarak da Türkçe'yi kabul etmişlerdir. Bu durumun aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı söylenebilir? ATürk kültürünün diğer kültürlerden daha üstün hâle gelmesine BTürk - İslam kültürünün temellerinin atılmasına CKarahanlıların millî kimliklerinden uzaklaşmasına Dİslamiyet'in sadece Türk devletlerine özgü bir din olmasına 8 ) Ben Gazneli Mahmut, ilk Müslüman Türk Devletlerimden biri olan biz Gazneliler sarayda Türkçe'yi kullanmamıza rağmen resmi dil olarak Arapça ve Farsça'yı tercih ettik. Bu durum aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir? AEgemenlikleri içinde başka milletlerin de var olmasıyla Bİslamiyet'i kabul eden ilk Türk Devleti olmalarıyla CDevlet teşkilatının güçlü olmasıyla DHalkın yönetime ortak olmasıyla 9 ) Ben eski Türk hükümdarlarından biriyim. Bizim toplumumuzda kadınlar toplum içinde saygın bir yere sahipti. Onlar da erkekler gibi devlet kademelerinde görev alabiliyorlar; verilen kararlara katılabiliyorlardı. Devlet makamında alınmış kararlar, "Hakan ve Hatun emrediyor ki..."diye başlardı. Yukarıdaki paragrafa bakılarak aşağıdakiler-den hangisine ulaşılabilir? AKadının erkekler üzerinde baskı kurduğuna BKadınların toplum hayatında önemli bir yeri olduğuna CAskerlik işlerinde kadınlara da yer verildiğine DKadınların devletin tek hâkimi olduğuna 10 ) İslamiyet'i kabul eden ilk Türk devletlerinden Gazneliler Arapça'yı, Büyük Selçuklular Farsça'yı, Karahanlılar ise Türkçe'yi resmî dil olarak kabul etmişlerdir. Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? Aİslâmiyet Arapça konuşmayı zorunlu kılar. BArapça ve Farsça Türkçe'den daha kolaydır. CKarahanlılar Türk dilini ve kültürünü korumaya özen göstermişlerdir. DTürkler'in Araplar üstünde büyük etkileri olmuştur. 11 ) Büyük Selçuklu devlet adamlarından Tuğrul ve Çağrı Beyler ülke topraklarını aralarında bölmeden iş bölümü yaparak yönetmiş, Bizans ile Anadolu toprakları için yapılan savaşlar kazanılmış, Nişabur şehri ele geçirilmiştir. Buna göre Büyük Selçuklu Devleti'yle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AAskerî başarılar, elde edildiği BToprak bütünlüğünün korunmaya çalışıldığı CBizans'ın Anadolu'dan tamamen çıkartıldığı DAnadolu'ya akınların devam ettiği