7. Sınıf Sosyal Bilgiler Etkin Vatandaşlık Testi Çöz 3 1 ) Orta Asya Türk devletlerinin yönetiminde hükümdarın yanında boy beylerinden oluşan kurultay adı verilen bir meclis vardı. Geniş yetkilere sahip olan kurultay hükümdara danışmanlık yapardı. Buna göre, kurultay ile ilgili olarak; I. Üyelerinin halk tarafından seçildiği, II. Hükümdarın seçiminde etkili olduğu, III. Hükümdara devlet işlerinde yardımcı olduğu, IV. Devlet yönetiminde en yetkili kurum olduğu yargılarından hangisine ulaşılabilir? AIII BII CIV DI 2 ) İslam öncesi Orta Asya Türk devletlerinin bazı özellikleri demokratik yönetim anlayışına uygundur. Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? AÜlkenin hanedanın ortak malı olması BDevlet işlerinin boy beylerinden oluşan kurultayda kararlaştırılması CEgemenliğin kaynağının Tanrısal olması DHukuk kurallarının geleneklere dayalı olması 3 ) Osmanlı Devleti'nin siyasi, idari ve mali meseleleri Divan-ı Hüma-yun'da görüşülürdü. Divan-ı Hümayun'un temeli Orhan Gazi döneminde atılmış, son şeklini ise Fatih döneminde almıştır. Kuruluş Dönemi'nde, padişahın başkanlığında toplanan Divan-ı Hümayun, Fatih döneminden itibaren divan üyelerinin görüşlerini daha rahat söyleyebilmeleri için sadrazamın başkanlığında toplanmıştır. Ancak Divan-ı Hümayunda alınan kararlar padişahın onayından sonra geçerlilik kazanmıştır. Yukarıda verilen bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir? ADivan-ı Hümayun'un bir danışma kuruluna dönüştüğünün BDivan-ı Hümayun'un üyelerinin halk arasından seçildiğinin CPadişahın yetkilerinin kısıtlandığının DSadrazamlık makamının öneminin azaldığının 4 ) Tanzimat Fermanı'na göre; - Kanun önünde herkes eşit olacak, - Müsadere usulü kaldırılacak, - Vergiler herkesin gelirine göre düzenli olarak toplanacak, - Müslüman ve gayrimüslim bütün halkın can, mal ve namus güvenliği devletin güvencesi altında olacaktır. Yukarıdaki bilgiler dikkate alındığında aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? AOsmanlı vatandaşları arasındaki eşitsizlikler ortadan kaldırılmıştır. BPadişah kendi yetkileri üstünde kanun hâkimiyetini kabul etmiştir. CÖzel mülkiyet hakkı tanınmıştır. DOsmanlı Devleti'nin yönetim şekli değişmiştir. 5 ) Tanzimat Fermanı'na göre; - Herkesten kazancına göre vergi alınacak - Hiç kimseye, yargılanmadan ceza verilmeyecek - Herkes kendi mal ve mülkünü miras bırakabilecektir. Tanzimat Fermam'nın verilen maddelerinde aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? AKişi haklarına Bİdare şekline CÖzel mülkiyet hakkına DMali duruma 6 ) I. Durum: Türklerde "Ülke, hanedan üyelerinin ortak malıdır." anlayışı hâkimdi. II. Durum: Türkler, hükümdarın yönetme yetkisini Tanrı'dan aldığına inanırlardı. Tanrı tarafından verilen bu yönetme hakkına Kut inancı denirdi. Kut'un kan yoluyla hükümdarın tüm erkek çocuklarına geçtiğine inanılırdı. Yukarıda verilen bu iki durumun, İslamiyet'ten önceki Türk devletlerinde aşağıdakilerden hangisinin yaşanmasına neden olduğu söylenebilir? AHükümdarlığın babadan oğula geçmesine BÜlkenin doğu - batı olmak üzere iki koldan yönetilmesine CHanedan üyeleri arasında taht kavgalarının yaşanmasına DDevletin dinî kurallarla yönetilmesine 7 ) Aşağıda sembollerle gösterilen bazı bilgiler verilmiştir: ▲Orta Asya Türk devletlerinde devlet işlerinin görüşüldüğü karara bağlandığı meclise .............adı verilirdi. ▬Osmanlı Devleti'nde devlet işlerinin tartışıldığı ve karara bağlandığı meclise ..................adı verilirdi. ☻Türkiye Cumhuriyeti'nde devlet işlerinin yürütüldüğü meclise denir. Buna göre, seçeneklerden hangisi verilen bilgilerdeki boşlukları doğru tamamlar? AD BA CC DB 8 ) 1839'da Tanzimat'ın ilanıyla birlikte o zamana kadar İslam hukukunun ve padişah kanunnamelerinin oluşturduğu Osmanlı hukuk sisteminde ilk defa olarak Batı hukukundan kanunlar alınmaya başlanmıştır. Bir dönüm noktası olan bu gelişme ile birlikte siyasi, iktisadi, sosyal ve hukuki değişimler yaşanmıştır. Buna göre, Tanzimat Fermanı'nın sebepleri arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez? ADevletin yönetim sistemini değiştirmek BDevleti çöküşten kurtarmak CHukuk alanında modernleşmeyi sağlamak DAvrupalı devletlerin desteğini sağlamak 9 ) Sosyal Bilgiler dersinde Zeynep, öğretmenin kendisine sorduğu aşağıdaki sorulardan hangisini "Hayır" diyerek doğru cevaplar? ADivan-ı Hümayunda son söz padişaha mı aittir? BOsmanlı Devleti'nde Divan teşkilatını II. Mahmut mu kaldırmıştır? COsmanlı Devleti'nde devlet işlerini görüşmek üzere toplanan meclise "Divan -ı Hümayun" mu denirdi? DPadişahtan sonra en yetkili devlet adamı vezir midir? 10 ) Yukarıdaki olayların yer aldığı şeride bir başlık koymak istediğimizde aşağıdakilerden hangisi en uygun olur? ATanzimat Fermanı ve Demokrasi BOsmanlı Devleti'nde Demokratikleşme Hareketleri CMonarşik Yönetime Geçiş Aşamaları DII. Mahmut'un Demokratikleşme Çabaları 11 ) Divan-ı Hümayun, hangi din ve millete ait olursa olsun, kadın erkek herkese açıktı. Ülkenin herhangi bir yerinde haksızlığa uğrayan veya kadılarca haklarında yanlış hüküm verilmiş olanlar, vali ve askerî yetkililerden şikâyeti bulunanlar için divan daima açıktı. Divan-ı Hümayunda önce halkın dilek ve şikâyetleri dinlenir, ondan sonra devlet işleri görüşülüp karara bağlanırdı. Buna göre, Divan-ı Hümayun ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? AYargılama yetkisine sahip olduğu BAvrupa usulüne göre düzenlendiği CMilletler arasında ayrım gözetmediği DHalkın isteklerine karşı açık olduğu 12 ) Yukarıda resimleri verilen kurumların benzer ö-zelliği olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir? ADevlet işlerinin görüşülüp karara bağlandığı yer olması BÜyelerinin halk tarafından seçilmesi CSon sözün devlet kurucusuna ait olması DYılda iki kere toplanması
Bir yanıt yazın