7. Sınıf Sosyal Bilgiler Etkin Vatandaşlık Testi Çöz 3

1 ) Orta Asya Türk devletlerinin yönetiminde hükümdarın yanında boy beylerinden oluşan kurultay adı verilen bir meclis vardı. Geniş yetkilere sahip olan kurultay hükümdara danışmanlık yapardı.

Buna göre, kurultay ile ilgili olarak;

I. Üyelerinin halk tarafından seçildiği,

II. Hükümdarın seçiminde etkili olduğu,

III. Hükümdara devlet işlerinde yardımcı olduğu,

IV. Devlet yönetiminde en yetkili kurum olduğu yargılarından hangisine ulaşılabilir?

2 ) İslam öncesi Orta Asya Türk devletlerinin bazı özellikleri demokratik yönetim anlayışına uygundur.

Bu durumun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

3 ) Osmanlı Devleti'nin siyasi, idari ve mali meseleleri Divan-ı Hüma-yun'da görüşülürdü. Divan-ı Hümayun'un temeli Orhan Gazi döneminde atılmış, son şeklini ise Fatih döneminde almıştır. Kuruluş Dönemi'nde, padişahın başkanlığında toplanan Divan-ı Hümayun, Fatih döneminden itibaren divan üyelerinin görüşlerini daha rahat söyleyebilmeleri için sadrazamın başkanlığında toplanmıştır. Ancak Divan-ı Hümayunda alınan kararlar padişahın onayından sonra geçerlilik kazanmıştır.

Yukarıda verilen bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir?

4 ) Tanzimat Fermanı'na göre;

- Kanun önünde herkes eşit olacak,

- Müsadere usulü kaldırılacak,

- Vergiler herkesin gelirine göre düzenli olarak toplanacak,

- Müslüman ve gayrimüslim bütün halkın can, mal ve namus güvenliği devletin güvencesi altında olacaktır.

Yukarıdaki bilgiler dikkate alındığında aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

5 ) Tanzimat Fermanı'na göre;

- Herkesten kazancına göre vergi alınacak

- Hiç kimseye, yargılanmadan ceza verilmeyecek

- Herkes kendi mal ve mülkünü miras bırakabilecektir.

Tanzimat Fermam'nın verilen maddelerinde aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

6 ) I. Durum: Türklerde "Ülke, hanedan üyelerinin ortak malıdır." anlayışı hâkimdi.

II. Durum: Türkler, hükümdarın yönetme yetkisini Tanrı'dan aldığına inanırlardı. Tanrı tarafından verilen bu yönetme hakkına Kut inancı denirdi. Kut'un kan yoluyla hükümdarın tüm erkek çocuklarına geçtiğine inanılırdı.

Yukarıda verilen bu iki durumun, İslamiyet'ten

önceki Türk devletlerinde aşağıdakilerden hangisinin yaşanmasına neden olduğu söylenebilir?

7 ) Aşağıda sembollerle gösterilen bazı bilgiler verilmiştir:
▲Orta Asya Türk devletlerinde devlet işlerinin görüşüldüğü karara bağlandığı meclise .............adı verilirdi.

▬Osmanlı Devleti'nde devlet işlerinin tartışıldığı ve karara bağlandığı meclise ..................adı verilirdi.

☻Türkiye Cumhuriyeti'nde devlet işlerinin yürütüldüğü meclise denir.

Buna göre, seçeneklerden hangisi verilen bilgilerdeki boşlukları doğru tamamlar?

8 ) 1839'da Tanzimat'ın ilanıyla birlikte o zamana kadar İslam hukukunun ve padişah kanunnamelerinin oluşturduğu Osmanlı hukuk sisteminde ilk defa olarak Batı hukukundan kanunlar alınmaya başlanmıştır. Bir dönüm noktası olan bu gelişme ile birlikte siyasi, iktisadi, sosyal ve hukuki değişimler yaşanmıştır.

Buna göre, Tanzimat Fermanı'nın sebepleri arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez?

9 ) Sosyal Bilgiler dersinde Zeynep, öğretmenin kendisine sorduğu aşağıdaki sorulardan hangisini "Hayır" diyerek doğru cevaplar?

10 )
Yukarıdaki olayların yer aldığı şeride bir başlık koymak istediğimizde aşağıdakilerden hangisi en uygun olur?

11 ) Divan-ı Hümayun, hangi din ve millete ait olursa olsun, kadın erkek herkese açıktı. Ülkenin herhangi bir yerinde haksızlığa uğrayan veya kadılarca haklarında yanlış hüküm verilmiş olanlar, vali ve askerî yetkililerden şikâyeti bulunanlar için divan daima açıktı. Divan-ı Hümayunda önce halkın dilek ve şikâyetleri dinlenir, ondan sonra devlet işleri görüşülüp karara bağlanırdı.

Buna göre, Divan-ı Hümayun ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

12 )
Yukarıda resimleri verilen kurumların benzer ö-zelliği olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?